Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe zaczęto powoływać na mocy „Ustawy o wyższych szkołach zawodowych” uchwalonej w czerwcu 1997 roku. Już w październiku 1998 roku wystartowało dziewięć uczelni, które miały odpowiedzieć na potrzeby miejscowego rynku pracy, czyli tworzyć praktyczne profile kształcenia. Pierwszym miastem w Polsce, w którym uruchomiono Państwową Wyższą Szkołę Zawodową, był Tarnów. Kolejne uczelnie powołano do działania w Legnicy, Elblągu, Nowym Sączu, Jeleniej Górze, Gorzowie Wielkopolskim, Sulechowie, Jarosławiu. Obecnie w Polsce funkcjonuje 34 Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe.
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie została utworzona 1 lipca 2004 r. na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 czerwca 2004 r. (Dz. U. Nr 150 poz. 1572). Wydanie rozporządzenia o powołaniu Uczelni, poprzedzone zostało szczegółową analizą wniosku przez odpowiednie jednostki organizacyjne ówczesnego Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, a także akceptacją resortów Rady Ministrów.
W początkowym okresie, Uczelnia nastawiona była na kształcenie w zakresie nauk technicznych. Wybór kierunków technicznych podyktowany był przede wszystkim tym, że w latach 1994–2003 Politechnika Poznańska kształciła w Gnieźnie inżynierów. Zatem można powiedzieć, że PWSZ Gniezno było kontynuatorką działań Politechniki Poznańskiej, tym bardziej że powołanie Uczelni odbyło się przy współpracy ówczesnych władz akademickich i włodarzy Miasta Gniezna.
Od samego początku uczelnia prowadziła kształcenie na kierunkach inżynierskich, tj.: TECHNOLOGIA CHEMICZNA, INŻYNIERIA ŚRODOWISKA, INFORMATYKA, ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI, TRANSPORT. W kolejnych latach oferta uczelni wzbogaciła się o kierunki medyczne, tj.: PIELĘGNIARSTWO (studia licencjackie) oraz FIZJOTERAPIA (jednolite studia magisterskie).
W 2019 roku na mocy decyzji MNiSW, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie, uzyskała uprawnienia do prowadzenia kształcenia na 2 nowych kierunkach studiów: BEZPIECZEŃSTWO WEWNĘTRZNE (studia licencjackie) oraz ANALITYKA BEZPIECZEŃSTWA (studia inżynierskie). W styczniu 2020 roku decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie, otrzymała również uprawnienia do prowadzenia studiów pierwszego stopnia o profilu praktycznym, na kierunku PIELĘGNIARSTWO w FILII w KROTOSZYNIE. W 2021 roku decyzją Ministra Edukacji i Nauki, uczelnia otrzymała pozwolenie na prowadzenie studiów na kierunku PRAWO W BIZNESIE (studia licencjackie). Rok 2022 przyniósł duże zmiany w życiu naszej Uczelni i otworzył nowy rozdział w tradycji akademickiej – po wielu miesiącach starań decyzją MEiN – ANS Gniezno uzyskała uprawnienia do prowadzenia kształcenia na studiach II stopnia (magisterskich) na kierunku PIELEGNIARSTWO.
Decyzją Ministra Edukacji i Nauki z dniem 1 maja 2022 roku nasza uczelnia zmienia nazwę na Akademia Nauk Stosowanych im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie Uczelnia Państwowa.
Nazwa „akademia nauk stosowanych” jest zastrzeżona dla uczelni zawodowych, które spełniają łącznie następujące warunki:
Państwowa Szkoła Wyższa w Gnieźnie spełniła wszystkie w/w kryteria. W związku z powyższym PSW Gniezno rozpoczyna nowy rozdział w swojej akademickiej historii pod afiliacją Akademii Nauk Stosowanych im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie.
Aktualna oferta edukacyjna uczelni to 6 unikatowych i przyszłościowych kierunków studiów. Rekrutacja na studia w roku akademickim 2023/2024 obejmuje następujące kierunki studiów:
ANS Gniezno realizuje praktyczny profil kształcenia, co w oznacza że Uczelnia na bieżąco monitoruje aktualne trendy w gospodarce i zmiany zachodzące na rynku pracy. Stąd też wszystkie programy kształcenia oparte są na zajęciach praktycznych, które realizowane są w formie: ćwiczeń, projektów, laboratoriów, studium przypadków, a część zajęć praktycznych odbywa się również w przedsiębiorstwach i placówkach, z którymi Uczelnia współpracuje. Takie podejście do procesu kształcenia, powoduje że pracodawcy pozyskują absolwentów z wysokimi kwalifikacjami bez ponoszenia wysokich kosztów związanych z wdrożeniem nowego pracownika, a wielu studentów ANS Gniezno znajduje zatrudnienie w zawodzie już w czasie trwania nauki.
O wysokich kwalifikacjach absolwentów naszej Uczelni oraz znikomym ich bezrobociu, świadczą wyróżnienia w rankingach szkół wyższych oraz wyniki projektu Ministerstwa Edukacji i Nauki – “Dydaktyczna Inicjatywa Doskonałości”, w którym to w 2022 roku ANS Gniezno, już po raz V otrzymała wsparcie finansowe w wysokości 1 MILIONA ZŁOTYCH na doskonalenie jakości procesu kształcenia.